Trening rehabilitacyjny jest jednym z najważniejszych elementów współczesnej rehabilitacji. Wykonywany systematycznie przez odpowiedni okres czasu pomaga eliminować dysonans siły, napięcia, długości czy elastyczności tkanek miękkich takich jak mięśnie, powięzi, ścięgna czy więzadła.
Wiele kontuzji oraz szeroko pojętych problemów z narządem ruchu powstaje w wyniku nierównomiernego obciążenia naszego ciała. Powodować mogą je m.in. złe nawyki ruchowe, przebywanie w pozycjach wymuszonych, brak aktywności fizycznej, choroby przewlekłe oraz niepełnosprawności.
W sytuacji, gdy przez dłuższy czas nasz organizm narażony jest na nieprawidłowe wzorce ruchowe, w obrębie stawów może pojawić się ból lub ograniczenie ruchomości. Dla pacjenta oznacza to najprawdopodobniej konieczność przejścia przez proces rehabilitacyjny, który pomoże pozbyć się dyskomfortu.
Kiedy warto pomyśleć o ćwiczeniach pod okiem fizjoterapeuty?
Trening rehabilitacyjny jest bardzo skuteczną metodą przywracania sprawności. Składa się on z zestawów ćwiczeń wykorzystujących ciężar ciała lub odpowiednie przyrządy i urządzenia zewnętrzne. Każdorazowo fizjoterapeuta dopasowuje ćwiczenia i akcesoria treningowe do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta. Przy ich pomocy możliwa będzie poprawa stanu zdrowia i sprawności osoby kontuzjowanej. Przygotowanie ciała pacjenta do codziennych aktywności wymaga cierpliwości oraz pracy obu osób, fizjoterapeuty również. Dzięki wspólnemu zaangażowaniu, podczas treningu rehabilitacyjnego,wypracować można nowe, poprawne wzorce ruchowe.
Trening rehabilitacyjny rekomendowany jest pacjentom po kontuzjach, zmagającym się z chorobami przewlekłymi, a także osobom, które każdego dnia przebywają w niekorzystnych dla nich pozycjach (np. pracując przy komputerze). W ich przypadku pozytywnie wpłynie na kondycję ciała i zwiększy jego wydolność.
Rehabilitacja czy sport?
Choć na trening rehabilitacyjny niesłusznie uważany jest za mniej wymagający, idealnie sprawdzi się u osób wyczynowo uprawiających sport. Aktywność pod okiem rehabilitanta wykorzystywana jest również jako forma fizjoterapii profilaktycznej. Prawie każda dyscyplina sportowa, uprawiana nawet w amatorski sposób, niesie za sobą ryzyko wystąpienia niewielkich kontuzji.
Systematyczny trening rehabilitacyjny i odpowiednio dobrane ćwiczenia likwidują nierównomierne obciążenia ciała i zmniejszają ryzyko wystąpienia urazów. Podczas ćwiczeń organizm poddaje się stopniowo rosnącemu obciążeniu, w wyniku którego mięśnie adaptują się do nowych wyzwań motorycznych. Trzeba jednak pamiętać, że trening rehabilitacyjny to nie to samo, co trening sportowy.
Trening rehabilitacyjny – to warto wiedzieć!
Treningu rehabilitacyjnego nie da się określić konkretnymi schematami ćwiczeń. Dopiero po przeprowadzeniu wywiadu i postawieniu diagnozy, fizjoterapeuta układa pacjentowi dedykowany plan treningowy, który może składać się z elementów treningu sportowego.
W jego zakresie wyróżnia się:
- trening wytrzymałościowy – korzystnie wpływa na krążenie, zwiększa pojemność płuc oraz próg tlenowy, poprawia wytrzymałości całego organizmu, wykorzystuje duże pokłady energii
- trening siłowy – ma na celu zwiększenie siły mięśniowej, głównie poprzez zwiększanie masy mięśniowej, adaptuje tkankę mięśniową do pracy beztlenowej, a także poprawia wytrzymałość ścięgien, więzadeł oraz układu kostnego
- trening równowagi i koordynacji – skupia się na doskonaleniu wzorców ruchowych, poprawia równowagę, koordynację oraz szybkość reagowania na bodźce
- trening relaksacyjny – rozluźnia i uelastycznia mięśnie, stawy i więzadła, jednym z najpopularniejszych form treningu relaksacyjnego jest rozciąganie lub joga.
Trening rehabilitacyjny najlepiej łączyć z indywidualną terapią manualną, podczas której fizjoterapeuta skupia się na odciążeniu chorego odcinka ciała, likwidacji obrzęków i odzyskiwaniem prawidłowych zakresów ruchu. Dzięki holistycznemu podejściu pacjenci mogą wygrać walkę z nawracającym bólem.
Jakub Okruch